- Giriş Bildirgesinin Temini,

- Giriş Bildirgesinin Doldurulması,

- Basamak Seçimi,

- Giriş Bildirgesinin Tasdiki,

- Giriş Bildirgesinin İl Müdürlüklerine Verilmesi,

- Sigortalının (Kaydının) Tescilinin Bildirilmesi

Sigortalılığın Başlangıcı

-Kendi nam ve hesabına çalışmakla beraber gelir vergisinden muaf olanlar ile vergi kaydı bulunmayanlar , Esnaf ve Sanatkar Sicili veya kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıtlı oldukları tarihten, itibaren sigortalılıkları başlar.

Sigortalılığın Sona Ermesi

-Gelir vergisinden muaf olanlar ile vergi kaydı bulunmayanların Esnaf ve Sanatkar Sicilinden ve Kanunla kurulu meslek kuruluşundaki üyelik kaydının silindiği,

-T.C. Emekli Sandığına tabi olarak çalışmaya başlayanların, emekli keseneği kesilmeye başladığı,

-Gelir vergisi mükellefiyeti bulunmayan veya gelir vergisinden muaf olan ancak Esnaf ve Sanatkar Sicili   veya Kanunla kurulu meslek kuruluşlarındaki kayıtlara istinaden Bağ-Kur sigortalısı olanlardan bu sigortalılıklarının devamı sırasında hizmet akdi ile çalışanların çalışmaya başladığı,

-Şirketlerle ilgisi kalmayanların , çalışmalarına son verdikleri veya ilgilerinin kesildiği ,

- İflasına karar verilmiş olan ve tasfiye halindeki özel işletmeler ile şirket ortaklarının ,özel işletmenin veya şirketin mahkemece tasfiyesine karar verildiği tarihten itibaren sigortalıkları sona erer. Bu kadar geniş tabanı olan kuruma, 1-1-1986 tarihinde 3235 sayılı yasa ile sigortalılara sağlık  hizmeti verilmesi yükümlülüğü de getirilerek kısa bir süre sonra da bütün yurtta tüm sigortalılara, eş ve çocuklarına ve bakmakla yükümlü oldukları yakınlarına sağlık hizmeti verilmeye başlanmıştır

Basamak Seçimi

Basamak Yükseltme

İlk 12 basamakta sıra itibarıyla basamak yükseltilmesi prim ödemeye ve talebe bakılmasızın kurumca yapılır.Onikinci basamaktan itibaren basamak yükseltilebilmesi için sigortalının yazılı talepte bulunması ve talep tarihinden önceki ayın sonu itibarıyle prim ve diğer borçlarını ödemiş olması şarttır.

Sigortalılar, Kurumca yükseltildikleri tarihten veya yazılı talepte bulundukları tarihi takip eden aybaşından itibaren, basamak yükseltme farkı ile yükseltildikleri basamak üzerinden primlerini öderler.

Prim Nedir ?

Aylık Sigorta Primi: Gelir basamakları üzerinden belirli oranlar esas alınarak hesap edilen veya aylık olarak ödenmesi gereken miktarlardır.

Giriş Keseneği: Bağ-Kur'a ilk girişte bir defaya mahsus olmak üzere alınan gelir basamağının  %25'i oranındaki miktardır.

Basamak Yükseltme Farkı: Sigortalının bulunduğu gelir basamağı ile bir üst gelir basamağı arasındaki, ödenmesi gereken farktır.

Sağlık Sigortası Primi: Yapılacak sağlık yardımlarına karşılık olarak alınan miktardır.

Primlerin Ödenmesi

Sigortalılar tarafından ödenmesi gereken primler süresi içinde kısmen veya tamamen ödenmezse, sürenin bittiği tarihten başlayarak, gecikilen her ay için 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunla belirlenen gecikme zammı oranları uygulanarak sigortalıdan tahsil edilir.

Sağlık Sigortasından Faydalanma Şartları

İlk defa veya yeniden sigortalı olanlar ile sağlık sigortası kapsamından çıktıktan sonra yeniden sağlık sigortası kapsamına girmek isteyenlerin sağlık yardımlarından yararlanabilmeleri için en az sekiz ay sağlık sigortası primi ödemiş olmaları ve sağlık karnesi talep ettikleri tarihte, prim ve gecikme zammı borçlarının bulunmaması şarttır.

Sağlık Sigortası Yardımlarından Faydalanacak Olanlar

1479 sayılı Kanuna tabi sigortalılar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları,

-Yaşlılık veya malullük aylığı almakta olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları,

-Ölüm aylığı almakta olanlar, Sağlık sigortasından faydalanırlar.

Hakkın Düşmesi

Bu kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, cenaze yardımı ve ölüm toptan ödeme hakları, hakkı  doğuran olay tarihinden başlanarak on yıl içinde istenmezse düşer. Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından herhangi bir döneme ilişkin aylığını beş yıl içinde almayanların bu döneme ilişkin aylıkları ödenmez

Sağlık Yardımının Kapsamı

Sağlık sigortası yardımları, hastalık ve iş kazası hallerini kapsar. Sağlık yardımları hastanın :

a)Hekime muayene ettirilmesi,hekimin göstereceği lüzum üzerine teşhis için gereken klinik ve  laboratuar tetkiklerinin yapılması ve tedavisinin sağlanması,

b)Teşhis ve tedavi için gerekirse sağlık müessesesine yatırılması,

c)Tedavi süresince gerekli ilaç ve iyileştirme vasıtalarının sağlanması, hallerini kapsar.

Ayakta yapılan tedavilerde poliklinik muayene ve verilen ilaç bedellerinin %20' si sigortalı ve hak sahipleri, %10'u ise aylık alanlar ve hak sahipleri tarafından karşılanır.İş kazası ve meslek hastalığı sonucu verilecek olanlar hariç,protez,araç ve gereç bedellerinin %20'si sigortalı ve hak sahipleri, %10'u ise aylık alanlar ve hak sahipleri (3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamına girenler hariç) tarafından karşılanır.Ancak katkı payı tutarı sigortalılarda birinci gelir basamağının birbuçuk katını, aylık alanlarda ise birinci gelir basamağının %65'ini geçemez.

Ağız protezleri hariç, sigortalının bu Kanuna tabi sigortalılığın başladığı tarihten önce sigortalı ve hak sahiplerinde mevcut olduğu tespit edilen hastalık ve arızalardan dolayı bedeli Kurumca karşılanacak olan ortez ve protezler ek 18. maddeye göre hazırlanacak yönetmelikte belirlenir.

Sağlık Yardımlarının Süresi

a)Hastalık hallerinde yapılacak sağlık yardımları, hastanın iyileşmesine kadar sürer. Ancak, hastalık hallerinde yataklı tedavi kurumlarında yapılacak sağlık yardımları, tedaviye başlanan tarihten itibaren altı ayı geçemez

b)Hastalık sigortası yardımları, sigortalının sigortalık vasfını kaybettiği tarihten itibaren 90 gün  içinde meydana gelecek hastalık hallerinde de devam eder.

c)İş kazasından dolayı muayene ve tedavi, sigortalının Kurumca tedaviye alındığı tarihte başlar ve sağlık durumunun gerektirdiği sürece devam eder.

Sağlık Sigortası Gelirleri

Sağlık sigortası hizmetleri aşağıdaki gelirlerle karşılanır.

a)Bu kanuna tabi ilk sekiz basamakta bulunan sigortalıların sekizinci gelir basamağı tutarının, dokuz ve daha yukarı basamaklarda bulunan sigortalıların ise bulundukları gelir basamağı tutarının, 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa tabi ilk altı basamakta bulunan sigortalıların altıncı basamak gösterge tutarının, yedi ve daha yukarı basamaklarda bulunan sigortalıların ise bulundukları basamak gösterge tutarının %15'i oranında ödeyecekleri sağlık sigortası primleri

b)Gerçek ve tüzel kişiler tarafından sağlık hizmetlerinde kullanılmak şartıyla yapılacak bağışlar ve vasiyetler,

c)Diğer gelirler.

Sağlık Sigortası Gelirlerinin İşletilmesi

-Sağlık sigortası priminin tahsil ve takibi, 1479 sayılı Kanun hükümlerine göre yürütülür. Primler, her hesap yılı sonunda o yıl içinde harcanan sağlık sigortası ile ilgili giderler tenzil edildikten sonra kalan miktar ayrı bir fonda toplanır. Bu fonda toplanan paralar,  başka maksatla kullanılamaz. 1479 sayılı Kanunun değişik 74’üncü maddesi gereğince ayrılan   karşılıklarla, 2926 sayılı Kanuna göre ayrılan ihtiyatlardan, sağlık sigortası fonuna aktarma yapılamaz.

1479, 3235 ve 2926 sayılı Kanunlara göre; önceki yıllarda tefrik edilebilen karşılık, fon ve ihtiyatların ve cari yıl içinde tahsil edilen primlerin işletilmesinden sağlanan yıllık gelirler, karşılık, fon ve ihtiyatların  bir önceki yıla ait bakiyeleri de dikkate alınarak kendi aralarındaki orana göre tevzi edilir. Sağlık sigortası fonunda toplanan paralar için 1479 sayılı Kanunun değişik 74’üncü maddesi hükümleri uygulanmaz. Sağlık sigortası fonunda toplanan paralar; 1479 sayılı Kanunun 16’ıncı maddesinin a,b ve c bentlerindeki yerlere ve konulara, herhangi bir miktar tahdidi olmaksızın yatırılabileceği gibi, bu Kanun değişik 21’nci maddesindeki esaslar dahilinde de işletilebilir.Sağlık sigortası primi; aktif sigortalıların bulundukları gelir basamağı göstergesinin genel bütçe kanunuyla kabul edilen memur aylıklarına uygulanan katsayının çarpılması sonucu bulunan tutarın % 12’ si oranındadır. Ayrıca emekli aylığı alanların aylıklarının % 10’u oranında sağlık sigortası primi kesilecektir.

Aylık Alanlardan Kesilecek Sağlık Sigortası Primi

GEÇİCİ MADDE 7-Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kurumdan aylık almakta olanların aylıklarından on yıl süre ile kesilecek prim oranları , sağlık sigortası fonunun gelir gider muvazenesi de göz önünde bulundurularak , her yıl Bakanlar Kurulunca tesbit edilir. Ancak bu oran %5'ten az , %10'dan fazla olamaz. ( 1998 yılı için %10 )

kanunun yürürlük tarihinden sonra aylık bağlananlar ile hak sahiplerinin aylıklarından kesilecek sağlık sigortası primi, sigortalının daha önce ödediği süreler dahil on yılı geçemez.

Ancak, halen sigortalı olanlar ile yaşlılık ve malûllük aylığı almakta olanlara, eşlerinden dolayı ölüm aylığı bağlanması halinde, bağlanan ölüm aylığından sağlık sigortası primi kesilmez.

Görüleceği gibi, sağlık sigorta primi aktif sigortalının kendisinden,emeklinin de emekli aylığından kesilmektedir. Bir kişinin ödediği prime karşılık sigortalının kendisine, eşine, çocuklarına ve bakmakla yükümlü olduğu anne ve babasına sağlık hizmeti verilmektedir .Bu durum kurumun finansal durumunu olumsuz yönde etkileyen nedenlerden biridir.

Bu nedenle, genel sağlık sigortası ile ilgili olarak hazırlanan yasa tasarısı kanunlaştırılmalı veya ülke nüfusunun yaklaşık % 20’ sinin sağlık sigortası yardımlarından faydalanmalarını sağlayan Bağ-Kur’a bu husus içinde Devlet desteği sağlanmalıdır.

Düşük prim tahsilatlarında, gecikme cezasının caydırıcılıktan uzak olması, sigortalıların düzenli ve sürekli gelire sahip olmayışı ve sigortalıların bu konuda yeterince bilgilendirilmemiş olması ya da mevzuatı iyi takip edememesi etkili olmaktadır.

Tescil işlemlerindeki noksanlık ve aksaklıkların giderilmesi için kayıtlı sigortalılar ile gerçek sigortalıların tam olarak ayırt edilmesi, sigortalı adreslerinin güncelleştirilmesi ve prim tahsilat oranının artırılması için gerekli idari ve yasal çalışmalar yapılmalıdır. Bu bağlamda, ilgili meslek kuruluşlarına bu amaçlı görev verilmesi uygun bir yaklaşım olarak kabul edilmektedir.

Bağ-Kur’da, 2926 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalıların emekli olanların sayısı henüz çok düşüktür. Bu kesimde emekliliğin hızla artması sistemin açıklarını daha çok artıracaktır.

Bağ-Kur Aylıkları  Ödeme Tarihleri

Sigortalıya veya hak sahibi olan kimselere bu Kanun gereğince bağlanan aylıkların, her ay veya üç ayda bir peşin olarak verilmesi ile aylıkların ödeme tarihlerini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.

1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (Bağ-Kur) Kanununa göre sigortalı ve hak sahibi olan kimselere bu Kanun gereğince ödenecek aylıkların ödeme tarihleri yeniden düzenlenmiştir.

Buna göre;

1 Ocak 2000 ayından başlayarak, sigortalı ve hak sahiplerinin aylıkları;

Tahsil numarasının son rakamı 9,7 ve 5 olanlara her ayın 25.

Tahsil numarasının son rakamı 3 ve 1 olanlara her ayın 26.

Tahsil numarasının son rakamı 8,6 ve 4 olanlara her ayın 27.

Tahsil numarasının son rakamı 2 ve 0 olanlara her ayın 28. günlerinde ödenir.

Bağ-Kur’un prim tahsilatları ile sigortalı ve hak sahiplerine aylık ödemeleri, milli bankalar aracılığı ile yapılacaktır.